خیار غبن چیست؟
خیار غبن یکی از خیارات مصرح در قانون مدنی است که به طرف مغبون این اجازه را میدهد که معامله را فسخ کند. غبن به معنی ضرر و زیان و گول زدن و فریب دادن است. خیار غبن زمانی ایجاد میشود که یکی از طرفین معامله متوجه شود که با انجام معامله دچار ضرر شده و این ضرر هم یک نوع ضرر فاحش و برجسته است.
ویژگیهای خیار غبن عبارتند از: خیار غبن فقط مختص بایع یا فقط مختص به مشتری نمیباشد و هریک از طرفین که در معامله مغبون بشوند میتوانند با استناد به این خیار معامله را برهم بزنند. اثبات خیار به سبب غبن، منوط به تحقق دو شرط میباشد: جهل مغبون به قیمت واقعی در زمان عقد و عدم اطلاع از عیبهای موجود در کالا یا خدمات.
برای تعیین میزان و اندازه غبن و مقدار ضرر وارد شده در معامله باید به شرایطی توجه کرد که در قرارداد در نظر گرفته شده است. خیار غبن محدود به یک طرف معامله و قرارداد نیست و هر دو نفر ممکن است دچار غبن شوند. برای اینکه خیار غبن اعمال شود، باید مغبون به طرف مقابل خود اعلام کند که معامله را فسخ میکند. در صورتی که مغبون به تعویق بیاندازد، دیگر حق فسخ معامله را برمبنای خیار نخواهد داشت.
بنابراین، خیار غبن به طرف مغبون اجازه میدهد که در صورتی که در معامله دچار ضرر فاحش شده باشد، معامله را فسخ کند. ویژگیهای خیار غبن شامل عدم آگاهی مغبون از قیمت واقعی در زمان عقد و عدم اطلاع از عیبهای موجود در کالا یا خدمات میباشد. برای اعمال خیار غبن، مغبون باید به طرف مقابل خود اعلام کند که معامله را فسخ میکند.