خیار شرط چیست؟
خیار شرط به معنی اختیار فسخ معامله است که به واسطه شرط کردن آن در ضمن عقد ثابت میشود. در واقع، خیار شرط، حقی است که به طرفین قرارداد یا یکی از آنها یا شخص ثالث، این حق داده میشود تا در مدت زمان معین، قرارداد را برهم زند. در قانون مدنی، خیارات را به نوع تقسیم نموده است که مطابق آن ماده، خیارات شامل این موارد میباشند: خیار مجلس، خیار حیوان، خیار شرط، خیار تاخیر ثمن، خیار رویت و تخلف وصف، خیار غبن، خیار عیب، خیار تدلیس، خیار تبعض صفقه و خیار تخلف شرط.
در خیار شرط، شرط میتواند هم شرط فسخ باشد و هم شرط مشورت با فردی معین جهت فسخ یا امضای معامله باشد. اگر برای خیار شرط مدت تعیین نشده باشد، هم شرط خیار و هم بیع باطل است. در واقع، خیار شرط نتیجهای از شرط خیار است.
در مورد شرایط خیار شرط، باید توجه داشت که شرایط خیار شرط باید در قرارداد ذکر شود و در صورتی که شرایط خیار شرط در قرارداد ذکر نشده باشد، خیار شرط معتبر نیست. همچنین، باید توجه داشت که خیار شرط در قرارداد بیع و فروش نیست و در تمام قراردادها قابل درج میباشد.
در مواردی که خیار شرط در قرارداد درج شده است، طرفین قرارداد باید به شرایط خیار شرط پایبند باشند و در صورتی که شرایط خیار شرط برآورده نشود، خیار شرط معتبر نیست. به عنوان مثال، اگر در قرارداد بیع و فروش یک ماشین، شرط شده باشد که در صورت عدم تحویل ماشین تا تاریخ معین، خریدار حق دارد قرارداد را فسخ کند، در صورتی که ماشین تا تاریخ معین تحویل داده نشود، خریدار حق دارد قرارداد را فسخ کند.
در کل، خیار شرط به طرفین قرارداد یا شخص ثالث، حق داده میشود تا در مدت زمان معین، قرارداد را برهم زنند و شرایط خیار شرط باید در قر ارداد ذکر شود. در صورتی که شرایط خیار شرط برآورده نشود، خیار شرط معتبر نیست و طرفین قرارداد باید به شرایط خیار شرط پایبند باشند. خیار شرط در تمام قراردادها قابل درج میباشد و در مواردی که در قرارداد بیع و فروش درج شده باشد، طرفین قرارداد باید به شرایط خیار شرط پایبند باشند.