اجزای یک طرح توجیهی (مطالعه امکان سنجی) برای کارآفرینی
طرح توجیهی یا مطالعه امکان سنجی، یکی از ابزارهای مهم برای کارآفرینان و متقاضیان تاسیس کسب و کار است. این نوع طرح‌ها، به صورت مفصل و جامع، برای بررسی و ارزیابی امکان‌پذیری یک پروژه کاری و برآورد هزینه‌ها، درآمدها و سودآوری آن در آینده، تدوین می‌شوند. در این مقاله، به بررسی اجزای اصلی یک طرح توجیهی و نحوه تدوین آن، پرداخته می‌شود.
1. خلاصه اجرایی
خلاصه اجرایی، بخشی از طرح توجیهی است که شامل خلاصه‌ای از پروژه، هدف‌ها، مقدمات، اهداف مالی، سودآوری، توانایی مالی، زمانبندی و مسئولیت‌های پروژه است. این بخش باید در قالب یک صفحه نوشته شود و باید برای جذب توجه مخاطبان، جذاب و شفاف باشد.
2. تحلیل بازار
در این بخش از طرح توجیهی، می‌بایست به شکلی جامع و دقیق، بررسی بازار و مشتریان محتمل، رقبا، فرصت‌ها و تهدیدهای احتمالی در بازار انجام شود. تحلیل بازار، شامل بررسی ویژگی‌های بازار، ارزش‌های مشتریان، رفتار مشتریان، محصولات و خدمات رقبا، قیمت‌گذاری، توزیع و تبلیغات است.
3. بررسی محصول یا خدمات
در این بخش از طرح توجیهی، محصول یا خدمات مورد نظر بررسی می‌شود. این شامل بررسی ویژگی‌ها، مزیت‌ها، معایب، طراحی و تولید محصول یا خدمات است. همچنین باید مشخص شود که آیا این محصول یا خدمات مورد نظر، بازاریابی و فروش مناسبی را دارند یا خیر.
4. برآورد هزینه‌ها
در این بخش از طرح توجیهی، هزینه‌های مورد نیاز برای تولید، بازاریابی و فروش محصول یا خدمات برآورد می‌شود. این شامل هزینه‌های ثابت و متغیر مانند هزینه‌های تولید، اجاره، تبلیغات، حقوق پرسنل و موارد دیگر است.
5. برآورد درآمد
در این بخش از طرح توجیهی، درآمد مورد انتظار برای محصول یا خدمات برآورد می‌شود. این شامل قیمت محصول، تعداد فروش، درآمد از تبلیغات و موارد دیگر است.
6. برآورد سودآوری
در این بخش از طرح توجیهی، سودآوری پروژه برآورد می‌شود. این شامل درآمد، هزینه‌ها، سود خالص، بازگشت سرمایه و میزان دستمزد صاحبان سهام است.
7. بررسی ریسک‌ها و ارزیابی پروژه
در این بخش از طرح توجیهی، ریسک‌های مرتبط با پروژه بررسی و ارزیابی می‌شود. این شامل ریسک‌های مالی، بازاریابی، تولید، فنی، قانونی و غیره است. همچنین این بخش، شامل بررسی قابلیت‌ها، تهدیدها، نقاط قوت و نقاط ضعف پروژه نیز می‌شود.
در نهایت، طرح توجیهی باید به صورت جامع و دقیق تهیه شده و تمامی جوانب مرتبط با پروژه را پوشش دهد. این طرح، به عنوان یک ابزار مهم برای برآورد امکان‌پذیری و سودآوری پروژه، به کارآفرینان و متقاضیان تاسیس کسب و کار توصیه می‌شود.
